Điểm mới Điều 140 BLHS năm 2015 “Tội hành hạ người khác” so với BLHS năm 1999

8851
Đánh giá bài viết

BLHS năm 2015 bổ sung hành vi làm nhục người lệ thuộc mình hoặc làm nhục người lệ thuộc mình nếu không thuộc các trường hợp quy định tại điều 185 của BLHS năm 2015 (tội ngược đãi hoặc hành hạ ông, bà, cha, mẹ, vợ, chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình). Bỏ hình phạt cảnh cáo; Tăng hình phạt cải tạo không giam giữ từ 01 năm lên 03 năm. Bổ sung tình tiết tăng nặng định khung “Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 31 % trở lên”. Giải thích rõ và sửa đổi cụm từ “người tàn tật” bằng cụm từ “người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ”.

 

Ảnh minh họa.

 

– Khách thể của tội phạm:

Tội phạm xâm phạm đến quyền được bảo hộ về thân thể, sức khỏe, uy tín, danh dự, nhân phẩm của người bị lệ thuộc. Người bị lệ thuộc không phải là người trong mối quan hệ với ông bà, cha mẹ, vợ chồng, con, cháu hoặc người có công nuôi dưỡng mình.

– Mặt khách quan của tội phạm:

Mặt khách quan của tội phạm được thể hiện ở hành vi đối xử tàn ác với người bị lệ thuộc vào người phạm tội. Hành vi đối xử tàn ác là làm cho nạn nhân đau đớn về thể xác và đè nén, áp bức về tinh thần như: đánh đập, giam hãm không cho ra khỏi nhà, bắt nhịn ăn, uống, không cho mặc đủ ấm,…

Hành vi làm nhục nạn nhân như: chửi rủa, xỉ vả nạn nhân trước đám đông, tung tin đồn nhảm để người khác tưởng là nạn nhân thật sự xấu xa, tội lỗi…Nạn nhân phải là người lệ thuộc vào người phạm tội.

– Chủ thể của tội phạm:

Người có năng lực TNHS và từ đủ 16 tuổi trở lên. Ngoài ra, chủ thể của tội phạm là người mà nạn nhân bị lệ thuộc như thầy giáo đối với học sinh, thủ trưởng đối với nhân viên…

– Mặt chủ quan của tội phạm: Tội phạm được thực hiện do lỗi cố ý.

– Điều 140 BLHS năm 2015 quy định 2 khung hình phạt.

+ Khung 1. Quy định hình phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

+ Khung 2. Quy định hình phạt tù từ 01 năm đến 03 năm áp dụng đối với một trong các trường hợp sau: Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;

a) Người già yếu là người từ 70 tuổi trở lên (điểm i Điều 52 BLHS năm 2015), sinh hoạt sức khỏe yếu, đi lại khó khăn, chậm chạp…Người ốm đau là người đang bị bệnh tật, có thể điều trị ở bệnh viện, cơ sở y tế tư nhân hoặc tại nhà riêng của họ. Người không có khả năng tự vệ là người bị tật nguyền, người tàn tật là người có một bộ phận, cơ quan nào đó trong cơ thể bị tật nặng, mất khả năng lao động nên hoạt động không bình thường. Đó là những đối tượng được pháp luật đặc biệt bảo vệ, người có hành vi xâm phạm đến họ thì bị áp dụng khung hình phạt nặng hơn.

b) Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân mà tỷ lệ tổn thương cơ thể 31% trở lên: gây rối loạn tâm thần biểu hiện trạng thái thần kinh không bình thường, lo âu, sợ sệt, trầm cảm, mất ăn, mất ngủ, hoảng loạn. Đó là biểu hiện của Stress. Cần phân biệt làm rõ rối loạn tâm thần do bệnh lý từ trước hay do sự tác động, sang chấn tâm lý và hậu quả của hành vi phạm tội. Đánh giá mức độ gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân phải căn cứ vào kết luận giám định pháp y theo quy định tại Thông tư số 20/2014/TT-BYT ngày 02/6/2014 của Bộ trưởng Bộ Y tế quy định tỷ lệ tổn thương cơ thể sử dụng trong giám định pháp y, pháp y tâm thần.

 

Điều 140. Tội hành hạ người khác

1. Người nào đối xử tàn ác hoặc làm nhục người lệ thuộc mình nếu không thuộc các trường hợp quy định tại Điều 185 của Bộ luật này, thì bị phạt cải tạo không giam giữ đến 03 năm hoặc phạt tù từ 03 tháng đến 02 năm.

2. Phạm tội thuộc một trong các trường hợp sau đây, thì bị phạt tù từ 01 năm đến 03 năm:

a) Đối với người dưới 16 tuổi, phụ nữ mà biết là có thai, người già yếu, ốm đau hoặc người khác không có khả năng tự vệ;

b)Gây rối loạn tâm thần và hành vi của nạn nhân 11% trở lên;

c) Đối với 02 người trở lên.

 

 

Quang Thắng