Những năm qua, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên thế giới, khu vực có xu hướng gia tăng, khó kiểm soát, tiềm ẩn nhiều yếu tố khó lường, xuất hiện nhiều loại ma túy mới; việc sản xuất, mua bán, vận chuyển và sử dụng các loại ma túy tổng hợp, các chất hướng thần gia tăng. Vùng Tam giác vàng trở thành trung tâm sản xuất ma túy tổng hợp của thế giới, tác động trực tiếp đến tình hình ma túy khu vực Đông Nam Á, trong đó có Việt Nam. Trong nước, hoạt động vận chuyển, mua bán ma túy ở các tỉnh trọng điểm ở Tây Bắc, Đông Bắc, Bắc miền Trung, Tây Nam vẫn tiếp tục diễn biến phức tạp, các nhóm đối tượng nước ngoài móc nối với đối tượng trong nước hình thành các đường dây, ổ, nhóm tội phạm ma túy xuyên quốc gia. Tình trạng sử dụng, mua bán, sản xuất trái phép chất ma túy tổng hợp diễn biến phức tạp, nhất là địa bàn các tỉnh, thành phố lớn. Các đối tượng phạm tội ngoài việc đưa ma túy tổng hợp từ nước ngoài vào còn tìm cách sản xuất ma túy tổng hợp ngay trong nội địa.
Trước tác động trực tiếp từ tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên thế giới, trong nước và các tỉnh lân cận, tình hình tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn tỉnh Quảng Bình nói chung và trên địa bàn huyện Bố Trạch nói riêng tiếp tục diễn biến phức tạp. Tội phạm mua bán, tàng trữ, vận chuyển, sử dụng ma túy tổng hợp dạng đá, dạng viên nén, thuốc lắc và cần sa tiếp tục gia tăng, đặc biệt là trong lứa tuổi thanh thiếu niên, nhiều đối tượng khi sử dụng ma túy đã không kiểm soát được hành vi vi phạm pháp luật gây mất trật tự an toàn xã hội; trên địa bàn xuất hiện một số loại ma túy mới như Ketamin, cần sa tổng hợp…làm cho tình hình ma túy phức tạp hơn. Phương thức, thủ đoạn hoạt động của tội phạm ma túy tinh vi, xảo quyệt, thường xuyên thay đổi quy luật hoạt động và có nhiều thủ đoạn tinh vi để che dấu, đối phó, sẵn sàng chống trả quyết liệt với các cơ quan chức năng; tình hình vận chuyển trái phép chất ma túy từ Lào qua biên giới vào Quảng Bình vẫn diễn biến phức tạp, chủ yếu là các đối tượng người Việt Nam câu kết, móc nối với một số người Việt sinh sống, làm ăn ở Lào hình thành các đường dây vận chuyển ma túy qua biên giới. Nguồn ma túy tiêu thụ tại địa bàn huyện Bố Trạch chủ yếu từ các huyện, tỉnh lân cận đưa vào.
Chỉ tính riêng trong năm 2017, Công an huyện Bố Trạch đã phát hiện và bắt giữ 10 vụ/17 đối tượng, thu giữ tang vật 29,621g ma túy tổng hợp, 0,318g Heroine, 07 viên Hồng phiến (trọng lượng 0,693g), 3,0041g Ketamine và 07 viên ma túy “Kẹo”. Qua công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm ma túy, công tác quản lý cai nghiện trên địa bàn huyện Bố Trạch cho thấy số thanh niên, thiếu niên phạm tội về ma túy và mắc nghiện ma túy trên địa bàn huyện Bố Trạch chiếm tỷ lệ cao. Tính đến tháng 05/2018 trên địa bàn huyện Bố Trạch có 15/30 xã, thị trấn với 332 đối tượng có biểu hiện hoạt động liên quan đến ma túy, 115 đối tượng nghiện.
Để giải quyết vấn đề tội phạm và tệ nạn ma túy, dưới sự chỉ đạo trực tiếp của Huyện ủy, HĐND, UBND huyện, Công an huyện đã chủ động tham mưu Cấp ủy, Ban chỉ đạo 138 huy động các lực lượng, biện pháp để kiểm soát tình hình, nâng cao hiệu quả công tác phòng ngừa, giải quyết yếu tố “tiềm ẩn” trên địa bàn. Trong đó trọng tâm là bám địa bàn, bám cơ sở; đổi mới, nâng cao hiệu quả, chất lượng công tác tuyên truyền, vận động quần chúng, đấu tranh trấn áp, quản lý, giáo dục số đối tượng tù tha về, số đối tượng trong diện quản lý, số người nghiện, số đối tượng có biểu hiện phạm tội về ma túy tại cộng đồng dân cư, trong đó xác định công tác tuyên truyền, vận động quần chúng tham gia phòng, chống ma túy là biện pháp cấp bách, có ý nghĩa chiến lược, lâu dài, được Công an huyện Bố Trạch vận dụng một cách linh hoạt.
Công tác tuyên truyền trực tiếp tại các thôn, xã trọng điểm, phức tạp về ma túy: Công an huyện đã chỉ đạo Công an các xã, thị trấn phối hợp chính quyền tổ chức 21 hội nghị tuyên truyền về công tác phòng, chống ma túy, lồng ghép với các nội dung tố giác, phát giác người nghiện ma túy, tội phạm ma túy; tuyên truyền vận động thu hồi vũ khí vật liệu nổ, công cụ hỗ trợ… Với phương châm lấy vận động là chính; quá trình vận động được gắn với đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước, với chính sách phát triển kinh tế – xã hội của địa phương, trên cơ sở phát động mạnh mẽ, sâu rộng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc; các lực lượng tham gia đã bám sát địa bàn, thực hiện “4 cùng” với nhân dân; đến từng nhà, gặp từng người thân trong gia đình, người có uy tín để tuyên truyền, vận động, phân tích, thuyết phục. Nhằm tuyên truyền sâu rộng hơn cho các địa bàn vùng sâu, vùng xa. Hàng năm, Công an huyện Bố Trạch triển khai công tác tuyên truyền tại 02 xã gần biên giới (Tân Trạch, Thượng Trạch) nhằm tuyên truyền sâu rộng trong quần chúng nhân dân về công tác đấu tranh, phòng chống tệ nạn ma túy, tránh bị các đối tượng xấu lôi kéo phạm tội.
Công tác tuyên truyền tại các trường học trên địa bàn: Trong những năm qua, tình hình tệ nạn ma túy xâm nhập học đường ngày một gia tăng, đặc biệt là loại ma túy “Cỏ Mỹ”, gây ảnh hưởng đến việc học tập của các em học sinh cũng như lo lắng của gia đình và nhà trường. Để phòng, chống ma túy xâm nhập học đường, hàng năm Công an huyện Bố Trạch đã tổ chức các buổi tuyên truyền tại các Trường THPT, THCS nhằm nâng cao nhận thức hiểu biết về pháp luật, phòng, chống ma túy cho học sinh, cán bộ, công nhân viên chức nhà trường.
Xây dựng phóng sự, clip, viết tin, bài, chuyển đề, bản tin, tờ in tuyên truyền về phòng, chống ma túy.
Công an huyện Bố Trạch đã phối hợp với Đài truyền thanh huyện, Trung tâm VH – TT huyện xây dựng các phóng sự, phim tài liệu, clip, ra các chuyên đề, tin bài tuyên truyền và kết quả đấu tranh với tội phạm ma túy. Chỉ đạo Công an các xã, thị trấn tuyên truyền bằng loa phát thanh đến từng thôn nhằm nâng cao nhận thức đấu tranh phòng, chống ma túy cho quần chúng nhân dân.
Công tác phối hợp: Lực lượng chuyên trách đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy thuộc Công an, Hải quan, Bộ đội biên phòng bám sát các tuyến, địa bàn phức tạp về ma túy để tập trung thực hiện các biện pháp phòng ngừa, đấu tranh, phát hiện, triệt xóa các đường dây, ổ nhóm, tụ điểm phức tạp về ma túy và tổ chức các buổi tuyên truyền phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy tại các địa bàn trọng điểm về ma túy (Sơn Trạch, Xuân Trạch, Hưng Trạch, Phúc Trạch, Thanh Trạch, Hải Trạch, TT.Việt Trung, TT.Hoàn Lão, Trung Trạch, Lý Trạch, Đại Trạch, Nhân Trạch, Nam Trạch).
Có thể khẳng định, những năm qua công tác tuyên truyền về phòng, chống ma túy của lực lượng Công an huyện Bố Trạch luôn bám sát chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, công tác tuyên truyền được duy trì thường xuyên, có nề nếp, không ngừng được nâng cao chất lượng, góp phần đấu tranh phòng, chống có hiệu quả với tội phạm và tệ nạn ma túy trên địa bàn.
Tuy nhiên, công tác tuyên truyền vẫn còn có một số hạn chế cụ thể như: Công tác tuyên truyền, giáo dục hậu quả, tác hại của ma túy và phòng, chống ma túy trong các địa bàn trọng điểm, phức tạp về ma túy và các trường THPT, THCS chưa được thường xuyên và đủ mạnh, chưa đến được nhiều đối với tầng lớp quần chúng nhân dân và đông đảo thanh, thiếu niên, học sinh. Do vậy, vẫn còn một số thanh, thiếu niên, học sinh chưa nhận thức đầy đủ và hiểu biết được tác hại của ma túy, nhất là các loại ma túy tổng hợp và “Cỏ Mỹ”. Nội dung tuyên truyền còn nặng về hình thức, chưa gắn với hoạt động thực tế; chưa có bài giảng phù hợp với từng đối tượng nghe, hình thức chủ yếu là thuyết trình không thu hút được người nghe, thời gian tuyên truyền còn ít, nên việc giao lưu, lắng nghe tâm tư nguyện vọng và phản hồi của người nghe còn hạn chế. Kỹ năng sư phạm, khả năng thuyết trình của tuyên truyền viên chưa tốt vì chưa có các lớp tập huấn về công tác tuyên truyền. Tại các trường học, cán bộ tuyên truyền chỉ lên lớp trong các giờ ngoại khóa, số lượng không nhiều, chủ yếu nói về tác hại của tệ nạn ma túy, thiếu thông tin về tình hình tội phạm về tệ nạn ma túy trên địa bàn, thủ đoạn phạm tội, các loại ma túy mới xuất hiện… Tại các buổi tuyên truyền, đối tượng lắng nghe chủ yếu là cán bộ cốt cán của xã, thôn, tổ dân phố mà không có sự tham gia của các đối tượng thanh, thiếu niên, các đối tượng cá biệt và liên quan đến ma túy. Công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy giữa lực lượng Công an với ngành giáo dục, huyện đoàn và các phòng ban, ngành đoàn thể liên quan chưa được phối hợp chặt chẽ, thường xuyên, đồng bộ.
Nguyên nhân của những hạn chế nêu trên là do: Bố Trạch là địa bàn rộng, số lượng trường học lớn, trong khi đó lực lượng trực tiếp thực hiện công tác tuyên truyền mỏng, vì vậy không thể quán xuyến và tuyên truyền tới hết các địa bàn dân cư trọng điểm, phức tạp về ma túy. Cấp ủy, chính quyền các cấp chưa quan tâm chỉ đạo các lực lượng chức năng cùng vào cuộc, phối hợp tuyên truyền về công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy. Nhận thức về công tác tuyên truyền phòng, chống ma túy với đối với quần chúng nhân dân đặc biệt là học sinh của lực lượng chức năng là chưa đầy đủ, chưa có thống kê, nghiên cứu khoa học về hiệu quả công tác tuyên truyền, nên chưa có sự quan tâm đúng mức của các cơ quan chức năng. Lực lượng thực hiện công tác tuyên truyền chưa quan tâm đầy đủ, nâng cao chất lượng, đa dạng các hình thức tuyên truyền phù hợp với từng đối tượng, từng địa bàn cụ thể. Cán bộ thực hiện công tác tuyên truyền chưa được đào tạo, tập huấn kỹ năng, phương pháp thuyết trình nên người nghe còn chưa hiểu rõ hết về tác hại cũng như cách phòng, chống ma túy.
Để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy trên huyện Bố Trạch, thời gian tới cần tập trung thực hiện tốt các biện pháp sau:
1. Tham mưu Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phòng, chống tội phạm, AIDS, tệ nạn xã hội và xây dựng phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc huyện Bố Trạch đề nghị Thủ trưởng các phòng, ban, ngành, đoàn thể cấp huyện, Chủ tịch UBND các xã, thị trấn tập trung chỉ đạo rà soát các điểm phức tạp về ma túy để tổ chức các buổi tuyên truyền về phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy.
2. Tăng cường công tác tuyên truyền với phương châm hướng về cơ sở, tập trung tuyên truyền, giáo dục về tác hại của các loại ma túy; tuyên truyền theo chủ đề “Cộng đồng chung tay giúp đỡ người nghiện ma túy” thông qua việc phổ biến sâu rộng các chủ trương, chính sách mới trong công tác cai nghiện ma túy.
3. Đổi mới phương pháp tuyên truyền theo hướng thiết thực, hiệu quả, phù hợp với từng nhóm đối tượng được tuyên truyền, đặc điểm từng địa phương; thông qua các hoạt động văn hóa, thể thao để lồng ghép tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật; tập trung khai thác thế mạnh của mạng Internet và các phương tiện thông tin đại chúng để tăng khả năng tiếp cận các nội dung tuyên truyền. Đặc biệt, tập trung tuyên truyền, giáo dục về hiểm họa của các loại ma túy, nhất là tác hại của ma túy tổng hợp (ma túy đá, thuốc lắc, cỏ Mỹ…), cần sa và các chất hướng thần mới để nâng cao nhận thức cho cộng đồng, đặc biệt là thế hệ trẻ; phổ biến sâu rộng chủ trương, chính sách mới về công tác cai nghiện ma túy, điều trị thay thế nghiện các chất dạng thuốc phiện bằng Methadone.
4. Tiếp tục phối hợp với Đài truyền thanh, phòng Văn hóa và Thông tin huyện tăng cường tuyên truyền lồng ghép nội dung kiến thức pháp luật về phòng, chống ma túy, đẩy mạnh các hình thức tuyên truyền như treo pa-nô, áp phích, khẩu hiệu nơi công cộng, tuyên truyền trên Đài truyền thanh huyện, hệ thống loa truyền thanh các xã, thị trấn; tuyên truyền thông qua hoạt động biểu diễn văn hóa, văn nghệ tại địa bàn xã, thị trấn về phòng, chống tệ nạn ma túy, xây dựng các thông điệp, tin, bài, phóng sự tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền đến từng địa phương, từng người dân.
5. Lực lượng Công an, Huyện đoàn và các Trường THPT, THCS trên địa bàn huyện thường xuyên phối hợp tổ chức các buổi tuyên truyền nhằm phổ biến, nâng cao nhận thức về phòng, chống tội phạm và tệ nạn ma túy trong tình hình hiện nay cho cán bộ, công nhân viên chức và học sinh nắm phòng tránh.
Trung tá, Ths Đoàn Quý Hoan
Đội trưởng, Công an huyện Bố Trạch
