Chỉ khi đạt đến một độ tuổi nhất định để phát triển đầy đủ về tâm sinh lý thì các bên nam nữ mới được phép kết hôn. Luật Hôn nhân và gia đình quy định độ tuổi kết hôn nhằm bắt buộc nam, nữ phải đạt đến độ tuổi này mới được tiến tới hôn nhân nhằm đảm bảo cho cuộc sống hôn nhân được bền vững, hạnh phúc cũng như đảm bảo sức khỏe tình dục, sức khỏe sinh sản và nuôi dạy con cái.
Tại điểm a, khoản 1, Điều 8 do Luật Hôn nhân và gia đình năm 2014 quy định độ tuổi kết hôn của nam là từ đủ 20 tuổi trở lên, của nữ từ đủ 18 tuổi trở lên. Do đó, tội Tổ chức tảo hôn dẫn tới việc những người chưa đủ tuổi kết hôn đã lấy chồng, lấy vợ là xâm phạm chế độ hôn nhân tiến bộ, được pháp luật bảo vệ.
– Mặt khách quan của tội phạm: “Tảo” theo nghĩa Hán Việt là “sớm”, hiểu theo nghĩa phổ thông, tảo hôn là lấy chồng, lấy vợ sớm, khi một bên hoặc cả hai bên còn rất trẻ. Với tư cách là một thuật ngữ pháp lý hình sự, tảo hôn là lấy vợ, lấy chồng khi một bên hoặc cả hai bên chưa đủ tuổi kết hôn theo quy định của pháp luật hôn nhân và gia đình. Luật Hôn nhân và gia đình quy định về độ tuổi kết hôn là nam đến 20 tuổi và nữ đến 18 tuổi. Tổ chức tảo hôn là hành vi tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn với các biểu hiện cụ thể như sắp đặt, tổ chức các nghi lễ kết hôn theo tập tục truyền thống (dạm ngõ, ăn hỏi, xin dâu…). Chỉ cấu thành tội phạm khi người thực hiện trước đó đã bị xử phạt hành chính về hành vi này mà còn vi phạm.
– Chủ thể của tội phạm: Chủ thể của tội phạm là người có năng lực TNHS và đạt độ tuổi theo luật định. Thông thường, người tổ chức tảo hôn là các bậc gia trưởng trong gia đình, dòng họ.
– Mặt chủ quan của tội phạm: Tội phạm được thực hiện với lỗi cố ý trực tiếp, người phạm tội phải biết rõ một bên hoặc cả hai bên đều chưa đủ tuổi kết hôn nhưng vẫn cố ý tổ chức hôn lễ cho họ.
– Hình phạt:
Tội tổ chức tảo hôn có duy nhất một khung hình phạt đó là phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm.
BLHS năm 2015 đã phi tội phạm hóa hành vi tảo hôn, đồng thời thay hình phạt cảnh cáo, hình phạt tù có thời hạn bằng hình phạt tiền. Điều này thể hiện tính nhân đạo trong chính sách hình sự và phù hợp hơn với thực tế xử lý hình sự các hành vi này trong thời gian vừa qua, phù hợp với vấn đề tập quán, luật tục, đặc biệt ở những vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc ít người.
| Điều 183. Tội tổ chức tảo hôn
Người nào tổ chức việc lấy vợ, lấy chồng cho những người chưa đến tuổi kết hôn, đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này mà còn vi phạm, thì bị phạt tiền từ 10.000.000 đồng đến 30.000.000 đồng hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 02 năm. |
Thanh Đạt
