Trong những năm gần đây, cùng với việc phát động triển khai các phong trào thi đua yêu nước và các cuộc vận động, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Cảnh Hóa, huyện Quảng Trạch và các đoàn thể chính trị xã hội ở địa phương luôn phối hợp xây dựng và nhân rộng các mô hình tự quản trong nhân dân góp phần tham gia phòng, chống tội phạm. Trên địa bàn đã hình thành và phát triển hàng chục mô hình hoạt động với nhiều tên gọi khác nhau, nhận được sự hưởng ứng tham gia của các tầng lớp nhân dân, từ các thôn xóm, cơ quan, xí nghiệp, trường học, trong đồng bào tôn giáo…đã và đang góp phần quan trọng trong việc duy trì ổn định an ninh trật tự, tham gia phát triển kinh tế, xã hội ở địa bàn cơ sở.
Thực hiện Nghị quyết số 09/1998/NQ-CP ngày 31/7/1998 của Chính phủ “Về tăng cường công tác phòng, chống tội phạm trong tình hình mới”, bám sát các văn bản hướng dẫn của các cấp, các ngành và sự chỉ đạo trực tiếp của cấp ủy, chính quyền địa phương; Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã đã triển khai, phát động toàn dân tham gia phòng ngừa, phát hiện, tố giác tội phạm; cảm hóa, giáo dục, cải tạo người phạm tội tại gia đình và cộng đồng dân cư, phối hợp chặt chẽ cùng lực lượng Công an tổ chức tuyên truyền, vận động, xây dựng và nhân rộng các mô hình, góp phần quan trọng trong đấu tranh phòng, chống tội phạm.
Mô hình nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm là một loại hình tổ chức và hoạt động của quần chúng nhân dân, qua đó góp phần đem lại kết quả và lợi ích chính đáng cho cộng đồng xã hội. Công tác xây dựng mô hình trong những năm qua đã được Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã phối hợp các đoàn thể chính trị, xã hội sử dụng nhiều hình thức và biện pháp như: Đẩy mạnh tuyên truyền nâng cao nhận thức về công tác phòng, chống tội phạm; tăng cường công tác chỉ đạo về xây dựng và nhân rộng mô hình; tổ chức các hoạt động gặp mặt, biểu dương, giới thiệu, nhân rộng các điển hình tiên tiến…tạo khí thế sôi nỗi và sức thuyết phục nhân dân nhằm thúc đẩy, phát triển sâu rộng của các mô hình ở cơ sở.
Mặc dù không phải là các đơn vị chuyên trách, chuyên nghiệp, song với tính chất tự nguyện, tự quản, tự chủ, tính phong trào, tính điển hình tiên tiến, tính đa mục tiêu, các mô hình này đã trở thành một trong những nhân tố quan trọng đẩy mạnh phong trào toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc. Nhiều mô hình hay hoạt động hiệu quả đã và đang được nhân rộng ra các thôn xóm, khu dân cư trên địa bàn xã Cảnh Hóa với nhiều loại hình hoạt động và tên gọi khác nhau. Cụ thể: Mô hình “Tổ liên gia”, “Tổ tự quản”, “Dòng họ an toàn”, “Câu lạc bộ tìm hiểu pháp luật”, “Cụm liên kết an toàn về an ninh, trật tự”, “Gia đình hòa thuận, thôn, xóm bình yên”, “Khu dân cư an toàn lành mạnh, không có tội phạm và tệ nạn ma túy”, “Cổng trường an ninh trật tự”… các mô hình đã và đang phát huy tác dụng, ngày càng thu hút đông đảo nhân dân tích cực tham gia.
Thời gian qua, công tác xây dựng, phát triển các mô hình nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã đã đạt được ưu điểm nổi bật, đó là: Trong chỉ đạo và triển khai có sự phối hợp chặt chẽ giữa lực lượng Công an với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã và các tổ chức thành viên, nhận được sự ủng hộ thông suốt của cán bộ và nhân dân trên địa bàn đã góp phần nâng cao trách nhiệm của cả hệ thống chính trị cơ sở trong công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm. Mô hình nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm, đặc biệt là các mô hình có tính chất tự phòng, tự quản đã hình thành và phát triển đa dạng trong các đối tượng, các tầng lớp nhân dân. Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã và Ban Công an xã đã tham mưu đề xuất, góp phần tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, nâng cao hiệu quả quản lý Nhà nước ở cơ sở về công tác phòng, chống tội phạm. Thông qua quá trình tổ chức, triển khai, sơ kết, tổng kết, tổ chức tập huấn, trao đổi kinh nghiệm đã góp phần xây dựng vững mạnh Ban Công an xã, củng cố tổ chức và hoạt động của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Cảnh Hóa và các đoàn thể chính trị ở địa phương.
Nhờ làm tốt công tác vận động, xây dựng mô hình, chỉ tính riêng trong năm 2017, nhân dân đã cung cấp trên 50 nguồn tin có giá trị về an ninh trật tự, giúp lực lượng Công an điều tra, giải quyết 14 vụ việc; trong đó, trộm cắp tài sản 07 vụ, gây rối trật tự công cộng 03 vụ, ma túy 02 vụ, giả mạo chử ký 01 vụ, xử lý hàng chục đối tượng, vận động thu hồi 02 khẩu súng cồn tự chế và một số hung khí khác; gọi hỏi, cảm hóa 15 đối tượng, phối hợp các cơ quan chức năng làm tốt công tác tái hòa nhập cộng đồng, giữ vững an ninh trật tự trên địa bàn xã.
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, công tác xây dựng, phát triển các mô hình nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm của Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã vẫn còn bộc lộ những khó khăn, hạn chế như: Tại một số thôn, xóm, cấp ủy, chính quyền chưa nhận thức được đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của việc xây dựng và phát triển các mô hình nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm. Công tác phối hợp giữa Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã với các lực lượng chức năng để xây dựng kế hoạch, hướng dẫn triển khai xây dựng và nhân rộng các mô hình chưa được đồng bộ, thiếu sự chuyên sâu.
Thời gian tới, bên cạnh những kết quả đã đạt được, mặt trái của nền kinh tế thị trường đã, đang và sẽ tiếp tục tác động trực tiếp trên nhiều mặt; để tiếp tục nhân rộng, phát huy hiệu quả các mô hình nhân dân trong phòng, chống tội phạm, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Cảnh Hóa tập trung thực hiện tốt một số biện pháp sau:
1. Tăng cường công tác tham mưu cho Đảng ủy, UBND xã lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng và phát triển mô hình nhân dân tham gia phòng, chống tội phạm; chủ động, tích cực tham gia góp ý vào quá trình xây dựng các chủ trương, chỉ thị, nghị quyết, kế hoạch của cấp ủy, chính quyền địa phương về lĩnh vực đảm bảo an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, trong đó cần xác định rõ việc xây dựng và phát triển các mô hình nhân dân trong tham gia phòng, chống tội phạm là những nội dung, giải pháp quan trọng để huy động sức mạnh tổng hợp trong các tầng lớp nhân dân. Mặt khác, cần chủ động tham mưu, đề xuất việc tổ chức tổng kết, đánh giá, rút kinh nghiệm.
2. Tổ chức các hoạt động tuyên truyền, vận động các tầng lớp nhân dân nâng cao ý thức tham gia phòng, chống tội phạm; phải được thực hiện đa dạng và đồng bộ, thông qua nhiều hình thức, chú trọng các phương thức phù hợp với đặc trưng hoạt động của Mặt trận, tác động thường xuyên và hiệu quả đến từng đối tượng đặc thù. Trong đó chú trọng việc phát hiện và tuyên truyền các mô hình hoạt động, gương điển hình, tiêu biểu về công tác phòng, chống tội phạm. Tổ chức tuyên truyền miệng, tuyên truyền trực tiếp đến người dân thông qua các buổi họp, tổ dân phố, cụm dân cư và sinh hoạt chuyên đề của các chi hội, chi đoàn; phát huy vai trò những người có uy tín, chức sắc trong tôn giáo, người tiêu biểu trong cộng đồng dân cư.
3. Phối hợp với Ban Công an xã và các đoàn thể chính trị xã hội ở cơ sở lựa chọn, đề xuất biểu dương, khen thưởng, nhân rộng mô hình điển hình tiên tiến trong tham gia phòng, chống tội phạm với việc tổ chức các hoạt động tọa đàm, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm trên các kênh tuyên truyền để giới thiệu tới đông đảo quần chúng nhân dân; chú trọng công tác tập huấn, bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho cán bộ cơ sở và Ban công tác Mặt trận, các chi hội, chi đoàn về công tác phòng, chống tội phạm. Thường xuyên tạo điều kiện để những người làm công tác tuyên truyền, vận động trực tiếp được học hỏi, trao đổi kinh nghiệm ở những nơi có mô hình hay, cách làm tốt nhằm áp dụng thực hiện ở địa phương mình.
Đấu tranh phòng, chống tội phạm, đảm bảo an ninh trật tự là trách nhiệm của cả hệ thống chính trị và là nguyện vọng của toàn dân. Cùng với sự nỗ lực đổi mới phương thức tuyên truyền, vận động và có sự phối hợp chặt chẽ của Ban Công an xã, Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam xã Cảnh Hóa sẽ phát huy tốt vai trò và vị thế trong tham gia phòng, chống tội phạm, giữ gìn an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.
Thiếu tá Cao Thanh Thiện
Đội trưởng, phòng Công tác Chính trị
